Lũ quét xảy ra ảnh hưởng đến hoa màu của nhân dân.

Năm 2021, toàn tỉnh xảy ra 16 vụ thiên tai, tổng thiệt hại 122 tỷ đồng. Quý I/2022 xảy ra rét đậm, rét hại, mưa lớn, tổng thiệt hại hơn 11,5 tỷ đồng. Để PCTT, tỉnh thành lập Ban Chỉ huy phòng thủ dân sự, phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn (PCTT&TKCN) tỉnh. Các huyện và cấp xã ngay từ đầu năm kiện toàn Ban Chỉ huy PCTT&TKCN. Một số ban chỉ huy PCTT&TKCN cấp huyện được bổ sung nhiệm vụ thành lập Ban Chỉ huy phòng thủ dân sự, PCTT&TKCN và phòng cháy, chữa cháy.

Ban Chỉ huy, Văn phòng Thường trực Ban Chỉ huy các cấp về cơ bản được đầu tư, trang bị thiết bị đảm bảo hoạt động trong chỉ đạo, chỉ huy, điều hành ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai. Ứng dụng thông tin cảnh báo trên điện thoại thông minh như app “thông tin PCTT”, thông tin cảnh báo về lượng mưa “Vrain”, hệ thống nhắn tin SMS, hệ thống VNDMS “Giám sát thiên tai Việt Nam”. Lắp đặt bổ sung 10 trạm đo mưa tự động chuyên dùng phục vụ công tác PCTT... Việc thực hiện quy trình vận hành hồ chứa, công tác quản lý an toàn đập đúng theo quy trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt; công tác quản lý an toàn  thực hiện thường xuyên theo quy định; các phương án ứng phó với tình huống khẩn cấp, phương án bảo vệ đập, hồ chứa được chính quyền địa phương phối hợp xây dựng, thực hiện tốt.

Các địa phương phối hợp với các dự án tài trợ, tổ chức các lớp tập huấn nâng cao nhận thức về biến đổi khí hậu, phương án PCTT cho cán bộ cơ sở; công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về PCTT được lồng ghép, quán triệt tại các hội nghị, họp giao ban của chính quyền các cấp. Năm 2021, mở 2 lớp tập huấn tuyên truyền cho cán bộ các phòng, ban cấp huyện; 6 lớp cho thành viên Ban Chỉ huy PCTT&TKCN cấp xã, trưởng xóm; 82 buổi tuyên truyền cho đại diện các hộ dân tại thôn, xóm, cộng đồng dân cư về rủi ro thiên tai, cách phòng tránh và sản xuất nông nghiệp thích ứng với biến đổi khí hậu. 161/161 xã củng cố, thành lập “Đội xung kích PCTT cấp xã” với lực lượng dân quân tự vệ làm nòng cốt và hoạt động theo quy định.

Tỉnh quán triệt, hướng dẫn các địa phương thực hiện phòng ngừa, ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai theo phương châm “4 tại chỗ”. Hằng năm có kế hoạch tổ chức thực hiện diễn tập cấp huyện, cấp xã. Qua diễn tập, các đơn vị nghiên cứu sát tình hình thực tế của địa phương, thực hiện tốt phương châm “4 tại chỗ”, chủ động phòng ngừa, sẵn sàng lực lượng khi có sự cố, thiên tai xảy ra. Thực hiện kiểm tra, đánh giá hiện trạng an toàn công trình đập, hồ chứa thủy lợi và xác định 8/23 công trình có nguy cơ cao gây mất an toàn và xây dựng nhu cầu kinh phí 154 tỷ đồng để khắc phục, sửa chữa, nâng cấp đảm bảo an toàn đập, hồ chứa nước. Rà soát 84 công trình; 2 khu vực dân cư trong vùng nguy cơ sạt lở để bổ sung kế hoạch di dời theo hình thức tập trung. Triển khai 3 dự án di dân tập trung ra khỏi vùng nguy cơ cao về thiên tai; rà soát lập kế hoạch di dời các hộ dân ra khỏi vùng thiên tai theo hình thức xen ghép 92 hộ, kết quả thực hiện di dời được 29 hộ. Xử lý an toàn khu vực nguy cơ đá lở xuống khu vực dân cư xóm Nà Danh, Lũng Táo, xã Quốc Toản (Quảng Hòa).

Các địa phương trong tỉnh chủ động sử dụng dự phòng ngân sách địa phương, huy động nguồn lực đóng góp xã hội thực hiện hỗ trợ các hộ có người bị chết, bị thương 43 triệu đồng; sửa chữa, khắc phục nhà ở cho các hộ gia đình bị thiệt hại 213,2 triệu đồng; hỗ trợ thiệt hại đối với sản xuất nông nghiệp 131,2 triệu đồng; hỗ trợ thiệt hại về vật nuôi 7 triệu đồng. Sử dụng 317,5 triệu đồng từ Quỹ PCTT thuê dịch vụ vận hành các trạm đo mưa tự động và xử lý an toàn khu vực có nguy cơ lở đá. Phân bổ 178,8 tỷ đồng để khắc phục, sửa chữa, nâng cấp các công trình hạ tầng cơ sở bị hư hỏng, xuống cấp do thiên tai. Phân bổ nguồn vốn từ nguồn dự phòng ngân sách Trung ương cấp năm 2020 để khắc phục hậu quả thiên tai cho Dự án kè chống sạt lở bờ sông Bằng, bảo vệ khu dân cư thị trấn Nước Hai (Hòa An).

Tuy nhiên, do nguồn vốn ngân sách địa phương hạn hẹp nên việc bố trí kinh phí cho các công trình PCTT, công tác duy tu, bảo dưỡng các công trình PCTT chưa kịp thời, chưa đáp ứng được nhu cầu. Nguồn lực của địa phương chỉ có thể cân đối thực hiện hỗ trợ khi thiên tai xảy ra cục bộ quy mô nhỏ (phạm vi xóm, xã); thiếu quỹ đất để thực hiện di dời các nhà dân ra khỏi vùng thiên tai; tỉnh chưa chủ động thực hiện các dự án di dân thiên tai theo hình thức tái định cư tập trung; kinh nghiệm, năng lực, kiến thức về thiên tai của cán bộ làm công tác về PCTT các cấp còn ít...

Để nâng cao hiệu quả công tác PCTT, giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra, thời gian tới tỉnh tập trung xây dựng kế hoạch, bố trí kinh phí để thực hiện đào tạo, tập huấn, phổ biến kiến thức về công tác PCTT; trang bị thiết bị vật tư, công cụ thiết yếu cho 50% đội xung kích PCTT cấp xã. Tiếp tục rà soát, kiểm tra, đánh giá thực trạng công trình PCTT và những khu vực, vùng dân cư có nguy cơ cao về thiên tai, đề xuất giải pháp và kinh phí thực hiện, nhất là hệ thống dự báo, cảnh báo hồ đập; đảm bảo an toàn khu dân cư và các trung tâm kinh tế, chính trị và các công trình trọng điểm.

Đẩy mạnh thông tin truyền thông, hướng dẫn kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với các loại hình thiên tai phổ biến (mưa lũ, lũ ống, lũ quét, sạt lở đất) bằng nhiều hình thức, bảo đảm thông tin về thiên tai đến được người dân tại khu vực chịu ảnh hưởng. Ban Chỉ đạo quốc gia về PCTT có ý kiến với Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương xem xét bố trí trên 105 tỷ đồng cho tỉnh thực hiện Dự án di dân tập trung ra khỏi vùng nguy cơ cao về thiên tai khu vực xóm Canh Biện, xã Nguyễn Huệ (Hòa An) và khu vực xóm Nà Kiềng, Phiêng Phát, Bản Là, Tổng Chảo, xã Quảng Lâm (Bảo Lâm); 154 tỷ đồng sửa chữa, nâng cấp, khắc phục sự cố rò rỉ, thấm nước của các đập, hồ chứa nước thủy lợi; hỗ trợ kinh phí đào tạo, tập huấn lực lượng xung kích PCTT cơ sở.     

Nguồn: Báo Cao Bằng